CZAS NA ULICE CZYSTEGO POWIETRZA
WALKA O CZYSTE POWIETRZE NIE KOŃCZY SIĘ NA KOPCIUCHACH
W społecznym odbiorze zanieczyszczenie powietrza kojarzone jest z emisją dymu z niskiej jakości pieców służących do ogrzewania domów. O ile jest to główne źródło pyłów (PM2.5, PM 10) w niewielkich miejscowościach w sezonie grzewczym, tak w Warszawie źródłem zanieczyszczeń są rury wydechowe pojazdów. Jednocześnie szkodliwość spalin jest jednym z najbardziej “znormalizowanych” zagrożeń dla zdrowia, z jakimi mamy styczność. Częściej przejmujemy się dymem z kopciuchów, śmieciami w lesie i zatruwaniem rzek niż zanieczyszczeniem powietrza, które jest z nami na co dzień i “od zawsze”.
JAK SPALINY WSPŁYWAJĄ NA NASZE ZDROWIE?
W otoczeniu każdej ruchliwej drogi rozprzestrzeniają się zanieczyszczenia ze spalin samochodowych – potocznie taką mieszaninę nazywamy smogiem. Zły stan powietrza to jedno z podstawowych źródeł problemów zdrowotnych Polaków. Szacuje się, że trujące tlenki azotu, z których znaczna część pochodzi z transportu drogowego, tylko w 10 największych miastach Polski przyczyniają się do 1380 przedwczesnych zgonów rocznie, a u dzieci zanieczyszczenia powodują alergie i utrudniają prawidłowy rozwój.
- O ile niska emisja z pieców zatruwa polskie powietrze podczas intensywnych zimowych epizodów, to drogowe emisje szkodliwych gazów niszczą nam zdrowie przez cały rok, zwłaszcza w okresach wzmożonego ruchu ulicznego.
- Niezależnie prowadzone pomiary z Warszawy i Wrocławia pokazują, że stężenie toksycznych tlenków azotu (NO2) jest niższe w okresie wakacyjnym i w weekendy, a wyraźnie rośnie w dni nauki szkolnej.
- Jedynym rokiem, gdy na stacji pomiarowej w centrum Warszawy polskie normy NO2 nie zostały przekroczone był 2020 r., kiedy ruch samochodowy zmniejszył się z powodu pandemii.
- Główne przyczyny smogu komunikacyjnego w miastach to wysoki średni wiek pojazdów, duża liczba samochodów przypadająca na 1000 mieszkańców, duża liczba podróży odbywanych w ciągu dnia i zły stan techniczny pojazdów
JAK OGRANICZYĆ EMISJE Z TRANSPORTU?
Istnieją gotowe rozwiązania, zarówno na poziomie indywidualnym jak i systemowym. My, wierzymy w regulacje i wdrażanie progresywnych polityk transportowych, które są sprawiedliwe społecznie i odpowiedzialne środowiskowo, dlatego apelujemy o utworzenie ogólnomiejskiego Programu „Szkolne Ulice” oraz wspieramy wprowadzenie strefy czystego transportu.
ZABIEGAJ Z NAMI O SZKOLNE ULICE
Chcesz wraz z nami pokazać lokalnym władzom, że czyste powietrze i bezpieczne ulice przed placówką Twojego dziecka są ważne? Przeczytaj krótką broszurkę i napisz do nas.
streets for kids
DLACZEGO SZKOLNE ULICE I STREFA CZYSTEGO TRANSPORTU SĄ WAŻNE?
Zanieczyszczenie rośnie, gdy rośnie ruch na drogach
Jednymi z najświeższych danych dotyczących emisji z transportu zanieczyszczeń są badania ECAC oparte na pomiarach przeprowadzonych zimą i wiosną 2023 r. w pobliżu szkoły na ul. Kadetów w Warszawie dostępne w raporcie Partnerstwa dla Bezpieczeństwa Drogowego. Zawartość dwutlenku azotu (NO2) w powietrzu odnotowana wokół budynku szkolnego była wyższa w sezonie zimowym niż wiosennym (po zakończeniu sezonu grzewczego i w czasie, gdy więcej osób porusza się na rowerach), jednak największe wahania dotyczyły pomiarów dni nauki szkolnej i weekendów. W lutym stężenia NO2 było średnio o 66% wyższe w dni nauki szkolnej niż w weekendy, zaś na przełomie kwietnia i maja te różnice były rzędu 55%. [2]
Pomiary wielokrotnie wykazały też zmienność poziomu NO2 na przestrzeni doby. W godzinach porannych i popołudniowych osiąga on wartości nawet dwukrotnie wyższą niż w południe czy wieczorem. Pokazuje to istotne powiązanie pomiędzy godzinami szczytu w ruchu samochodowym – w tym przypadku chodzi też o dowożenie uczniów do i ze szkoły przez rodziców – a pogorszeniem się stanu powietrza.
W pandemii jakość powietrza była lepsza..
Na istotną rolę transportu samochodowego w powstawaniu zanieczyszczeń powietrza zwraca również uwagę Główny Inspektorat Ochrony Środowiska w publikowanych regularnie rocznych ocenach jakości powietrza dla poszczególnych województw. Stosowny dokument dla województwa mazowieckiego za rok 2022 r. stwierdza, że na stacji pomiarowej zlokalizowanej w Warszawie przy ul. Niepodległości (czyli w Śródmieściu, gdzie praktycznie brak jest jednorodzinnej zabudowy) odnotowano najwyższe stężenia NO2. Jak zauważa GIOŚ, na znacznym obszarze województwa mazowieckiego stężenia średnioroczne dwutlenku azotu nie przekraczały 20 μg/m3, zaś w centrum Warszawy w rejonie w rejonie głównych dróg, te wartości wzrastały nawet do 115 μg/m3. Dokument przypomina również, że jedynym rokiem, kiedy średnioroczne stężenie NO2 nie przekraczały polskich norm był rok 2020, kiedy ze względu na pandemię COVID-19 i mniejszy ruch samochodowy był nietypowo mały. Clean Cities Campaign przeanalizowała pomiary z minionych lat i podaje, że o ile odczyt NO2 ze stacji na Al. Niepodległości w Warszawie w latach 2013-19 wahał się między 50 a 60 µg/m³, to w roku 2020 spadł do 37 µg/m³.
Powietrze może być czystrze
Wpływ zanieczyszczeń komunikacyjnych nie pozostaje obojętny dla kondycji mieszkańców polskich miast, ponieważ przekraczane są normy wyznaczające bezpieczną granicę dla zdrowia ludzkiego. Najpoważniejszym skutkiem regularnej ekspozycji na podwyższone stężenia np. dwutlenku azotu (NO2) jest przedwczesna śmierć. Ponadto grupy wrażliwe, takie jak osoby starsze czy dzieci, narażone są na inne poważne skutki zdrowotne jak rozwój wielu chorób układu oddechowego i krążeniowego
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ O STREFIE CZYSTEGO TRANSPORTU
Od 1 lipca 2024 SCT w Warszawie będzie obejmowała pojazdy osób i firm spoza Warszawy. Warszawiacy są zwolnieni z jej regulacji aż do stycznia 2028.
SCT
other news
