14 czerwca 2024

Strefa Czystego Transportu od 1 lipca w Warszawie – wszystko co musisz wiedzieć

Dzięki obniżeniu emisji spalin Warszawa może uniknąć 945 przedwczesnych zgonów rocznie. Zły stan powietrza to jedno z podstawowych źródeł problemów zdrowotnych Polaków. Najbardziej narażone na poważne skutki zdrowotne w efekcie zanieczyszczeń powietrza są grupy wrażliwe, czyli osoby starsze, dzieci, kobiety w ciąży. Transport drogowy odpowiada za ok. 39% zanieczyszczeń w mieście. Wprowadzona od 1 lipca 2024 roku Strefa Czystego Transportu (SCT) w Warszawie jest sprawdzonym rozwiązaniem redukującym niebezpieczne zanieczyszczenia powietrza.

Czym jest SCT? Kogo obowiązuje?

Strefa Czystego Transportu (SCT) obejmie większość Śródmieścia i fragmenty otaczających je dzielnic. Na tym obszarze ograniczony zostanie wjazd pojazdów emitujących najwięcej trujących spalin. Dzięki temu w mieście spadnie ilość zanieczyszczeń powietrza i poprawi się stan zdrowia jego mieszkańców.

Mapa granic Strefy Czystego Powietrza w Warszawie, źródło: Urząd Miasta Warszawa

SCT będzie wprowadzana etapami. Od 1 lipca 2024 obejmie wszystkie pojazdy oprócz tych należących do mieszkańców strefy, osób i firm płacących podatki i zameldowanych w stolicy. Dodatkowo pojazdy osób z niepełnosprawnościami, służby, seniorzy – osoby, które najpóźniej do końca 2030 r. życia ukończą 70 lat – bezterminowo będą wyłączeni ze spełnienia kryteriów obowiązujących w strefie.

Jeżeli jesteś mieszkańcem rozliczającym podatki w Warszawie to do 2028 roku jesteś wyłączony z wymagań SCT!

Jeżeli nie jesteś mieszkańcem, rozliczającym podatki w Warszawie to przed Tobą perspektywa następujących etapów:

WAŻNE! Pojazdy niespełniające kryteriów nie będą mogły poruszać się po strefie nawet za dodatkową opłatą.

 

Dlaczego w Warszawie powstaje SCT?

Zanieczyszczenie powietrza jest największym zagrożeniem zdrowia w Europie, szczególnie w miastach. Strefa Czystego Transportu jest sprawdzonym rozwiązaniem, które przyczynia się do ochrony zdrowia poprzez poprawę jakości powietrza. Dzisiaj istnieje ponad 320 takich stref w Europie, a prognozy mówią, że w 2025 będzie istniało ich ponad 500.

SCT to strefa troski

W otoczeniu każdej ruchliwej drogi rozprzestrzeniają się zanieczyszczenia ze spalin samochodowych – potocznie taką mieszaninę nazywamy smogiem. Szacuje się, że trujące tlenki azotu, z których znaczna część pochodzi z transportu drogowego, tylko w 10 największych miastach Polski przyczyniają się do 1380 przedwczesnych zgonów rocznie, a u dzieci zanieczyszczenia powodują alergie i utrudniają prawidłowy rozwój. Grupy wrażliwe czyli dzieci, kobiety w ciąży i osoby starsze są najbardziej narażone na wpływ spalin. Zanieczyszczenie powietrza wpływa negatywnie na rozwój płodowy dziecka (efekt podobny jak wypalenie przez matkę 5-10 sztuk papierosów dziennie).

  • W Warszawie rocznie ponosimy koszt ponad 19 miliardów złotych w związku z zanieczyszczeniem powietrza (to ponad 10 tys. złotych rocznie na osobę).
  • Wysoki średni wiek pojazdów, duża liczba samochodów przypadająca na 1000 mieszkańców, duża liczba podróży odbywanych w ciągu dnia i zły stan techniczny pojazdów to główne przyczyny złej jakości powietrza.
  • Z zanieczyszczeń transportowych pochodzi aż ok. 75% trujących tlenków azotu w Warszawie.
  • O ile emisja z pieców zatruwa polskie powietrze podczas intensywnych zimowych epizodów, to drogowe emisje szkodliwych gazów niszczą nam zdrowie przez cały rok, zwłaszcza w okresach wzmożonego ruchu ulicznego.
  • Eksperci Międzynarodowej Rady ds. Czystego Transportu oszacowali, że warszawska SCT już w pierwszym etapie spowoduje spadek emisji tlenków azotu (NOx) o 11% i pyłów (PM) o 20%. A do 2028 r. ograniczy te emisje o ponad połowę!
  • Badania naukowców The University of York wykazały, że wprowadzenie SCT miało realny wpływ na poprawę zdrowia Londyńczyków m.in o 14,5 % ograniczona została zapadalność na przewlekłe choroby płuc oraz o 17% spadła liczba zwolnień lekarskich. Wprowadzenie w Londynie Ultra Low Emission Zone (Wyjątkowej Strefy Czystego Powietrza) zmniejszyło liczbę schorzeń o 22,5%, stany lękowe o 6,5% oraz zwolnienia lekarskie o 18%.
  • Najnowsze badania IZA (Institute of Labour Economics) sugerują, że SCT przekłada się na lepsze wyniki edukacyjne dzieci szkół objętych strefą.

Czy SCT dyskryminuje?

SCT przez przeciwników przedstawiana jest jako narzędzie do walki z samochodami, które ma dyskryminować osoby najuboższe. To nieprawda.

Po pierwsze, dzięki poprawie jakości powietrza, osoby najuboższe będą mogły ograniczyć wydatki na leczenie chorób układu oddechowego.

Po drugie z analizy dochodów i zwyczajów transportowych w Warszawie wynika, że osoby o najniższych dochodach poruszają się po Warszawie komunikacją miejską, a jedynie 5% z nich korzysta z samochodu. Najczęściej samochodem po mieście poruszają się osoby najlepiej zarabiające. Podane wyniki pochodzą z Barometru Warszawskiego z 2018 roku.

Strefa Czystego Transportu – efekty wprowadzenia w innych miast

Dobrze zaprojektowane Strefy Czystego Transportu pozwalają na obniżenie emisji niebezpiecznych zanieczyszczeń, poprawiają jakość życia oraz pozytywnie wpływają na lokalną ekonomię. W centralnym Londynie pomiary zanieczyszczeń wskazują na obniżenie emisji o 46%. Natomiast w Madrycie powstanie strefy wpłynęło na wzrost handlu w tym obszarze o 8,6%. 

Najnowszy raport Clean Cities Campaign: Jak wprowadzać strefy czystego transportu z sukcesem?

New
other news