W ostatnich latach coraz więcej miast europejskich podejmuje nowe
lub dodatkowe działania w celu ograniczenia zanieczyszczenia
powietrza i przeciwdziałania kryzysowi klimatycznemu napędzanym w
dużym stopniu przez transport drogow
Władze miast wprowadziły „Przepisy miejskie dotyczące dostępu pojazdów” (ang.
Urban vehicle access regulations, UVARs), które obejmują różnorodne środki,
począwszy od stref niskoemisyjnych (ang. low emission zones, LEZ), ograniczających
dostęp pojazdom emitującym najwięcej zanieczyszczeń, po ogólne ograniczenia
transportu zmotoryzowanego, np. poprzez ustanawianie stref ograniczonego ruchu.
Strefy niskoemisyjne upowszechniły się już w ponad 250 europejskich miastach,
ponieważ ich skuteczność w ograniczaniu emisji została wyraźnie udowodniona. W
związku z tym kilka krajów europejskich (w tym Francja, Hiszpania i Holandia) uznało
ostatnio takie strefy za podstawowe narzędzie ochrony czystego powietrza i klimatu
w swoich politykach krajowych, co jeszcze bardziej przyspieszy wprowadzanie tych
rozwiązań w nadchodzących latach.
Jednak pomimo pozytywnych efektów tych działań, często pojawia się argument, że
mogą one mieć negatywny wpływ na lokalny handel. W niniejszym briefingu
zebrano dowody na rzeczywisty wpływ stref niskoemisyjnych i innych „Przepisów
miejskich dotyczących dostępu pojazdów” na lokalne sklepy.
Główne wnioski są następujące:
● Zastosowane rozwiązania miały generalnie pozytywny wpływ na wyniki sektora
handlu detalicznego.
● Projekty dotyczące ruchu pieszego i rowerowego mogą zwiększyć sprzedaż
detaliczną.
● Po poprawie infrastruktury aktywnej mobilności zaobserwowano zmniejszenie
liczby pustostanów przeznaczonych na potrzeby handlu detalicznego (liczby
pustych sklepów).
Może to być wyjaśnione przez kilka czynników:
● Korzystanie z samochodu odgrywa wśród klientów mniejszą rolę niż właściciele
sklepów skłonni są sądzić.
● Zmniejszenie liczby klientów przyjeżdżających samochodami jest z nadwyżką
rekompensowane przez osoby przybywające pieszo, rowerem lub transportem
publicznym, ponieważ są one liczniejsze i częściej odwiedzają lokalne sklepy.
Pokazuje to wyraźnie, że narzędzia takie jak strefy niskoemisyjne i strefy
ograniczonego ruchu mogą przynieść potrójne korzyści dla czystego powietrza,
klimatu i lokalnej gospodarki. Miejscy decydenci powinni wprowadzać ambitne
rozwiązania, które wyznaczą jasną ścieżkę do osiągnięcia zeroemisyjnej mobilności
do 2030 roku, przeznaczyć przestrzeń publiczną na aktywną mobilność oraz
udostępnić mieszkańcom czyste i niedrogie alternatywy dla prywatnych
samochodów.
